Działalność zawodowa
Działalność zawodowa
Zadałam sobie kiedyś pytanie: czy jestem tylko aktorką? Jaka jest moja wartość poza tym, że mam rozpoznawalną twarz? Czym zajmowałabym się, gdybym nie była znana? Czy mogłabym się wtedy komuś do czegoś przydać? (…) Jestem aktorką, ale nie czuję się dobrze wśród tłumów. Pozostałam nieśmiała, tymczasem ludzie przypatrują mi się, jak wszystkim osobom publicznym. Dlatego gotuję zupę - przy kuchni łapię pion, czuję się sobą i znajduję spokój1 – mówi o sobie Anna Dymna.
2012 r., spektakl „Trylogia” na deskach Narodowego Starego Teatru, fot.: Bartłomiej Sowa, archiwum NST
Aktorka jest doktorem honoris causa Akademii Pedagogiki Specjalne w Warszawie. Urodziła się 20 lipca 1951 roku w Legnicy. Ukończyła Państwową Wyższą Szkołą Teatralną im. Ludwika Solskiego w Krakowie. Jej życie zawodowe nieprzerwanie związane jest z Narodowym Starym Teatrem im. Heleny Modrzejewskiej. Zadebiutowała jeszcze jako studentka – na deskach Teatru im. Juliusza Słowackiego w Krakowie, w rolach Isi i Chochoła w „Weselu” (1969 r.) reżyserowanym przez Lidię Zamkow. Obecnie ma w dorobku ponad dwieście pięćdziesiąt ról teatralnych i filmowych. Pracowała z najwybitniejszymi polskimi reżyserami, m.in.: Andrzejem Wajdą, Konradem Swinarskim, Jerzym Jarockim, Jerzym Grzegorzewskim, Jerzym Hoffmanem, Kazimierzem Kutzem, Teresą Kotlarczyk, Barbarą Sass i Janem Klatą. Jest pedagogiem w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej im. Ludwika Solskiego, a także inicjatorką i gospodynią Krakowskich Salonów Poezji, coniedzielnych spotkań we foyer Teatru im. Juliusza Słowackiego, gdzie, w kameralnej atmosferze, dzięki wybitnym twórcom oraz aktorom, kultywuje się wartość i piękno żywego słowa.
2011 r., z prof. Krzysztofem Orzechowskim, dyrektorem Teatru im. Juliusza Słowackiego w Krakowie, podczas Salonu Poezji, fot.: archiwum Fundacji
Aktorstwo to niezwykły i trudny zawód – opowiada o swojej pracy Anna Dymna. – Uczy mnie tolerancji i wrażliwości, zmusza, by wnikliwiej patrzyć wokół, pomaga nazywać i panować nad odruchami, emocjami i uczuciami, otwiera przede mną wiele przestrzeni, rozwija i pogłębia osobowość. Potem, podczas pracy nad rolami, właśnie osobowość jest skarbnicą, z której czerpię siły i wiedzę do budowania postaci, stwarzania innych nieznanych światów. Będąc nastolatką, marzyłam o zawodzie psychologa. Nie zamierzałam zostać aktorką. Jednak teraz, kiedy nią jestem, wiem, że to najpiękniejszy zawód świata, ponieważ zajmuje się najgłębszymi tajemnicami serca i duszy człowieka. W domu rodzinnym wychowywano mnie w taki sposób, żebym zawsze pamiętała, że nie jestem samotną planetą na tym świecie, że człowiek, bez względu na to, co robi, powinien żyć dla innych. Pracując nad rolami, staram się zrozumieć drugiego człowieka: jego ból, kompleksy, motywy postępowania. Uczę się słuchać partnera, a także sugestywnie przekazywać moje myśli i uczucia. Tylko dzięki temu odważyłam się zbliżyć do osób dramatycznie doświadczonych przez los. Uczę się rozumieć ich cierpienie, jakoś je oswajać i pomagać im żyć2.
2009 r., z prof. Jackiem Majchrowskim, prezydentem Krakowa, w trakcie obchodów jubileuszu 35-lecia pracy artystycznej, fot.: archiwum Fundacji
Pracę artystyczną Anny Dymnej trzykrotnie nagradzano „Złotą Maską” (1996 r., 1999 r., 2000 r. – wyróżnienie w plebiscycie na najpopularniejszego i najbardziej lubianego aktora w Krakowie); jest też laureatką „Złotego Ekranu” (1984 r. – za rolę Marii Kazimiery w filmie „Na odsiecz Wiedniowi” i spektakl TVP „Polski Listopad”), „Złotej Kaczki” (1993 r. – dla najlepszej polskiej aktorki), „Złotych Lwów” (1994 r. – za pierwszoplanową rolę kobiecą w filmie „Tylko strach” w reż. B. Sass), Nagrody im. Aleksandra Zelwerowicza (1994 r. – za najlepsze kobiece role sezonu: Podstoliny w spektaklu telewizyjnym „Zemsta” A. Fredry w reż. O. Lipińskiej i Molly Bowser z „Palca Bożego” w reż. T. Kotlarczyk) oraz „Superwiktora” (2004 r.) za całokształt dokonań artystycznych. Aktorkę odznaczono także Srebrnym Krzyżem Zasługi (1989 r.). W roku 2004 Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej przyznał jej Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski „za – jak napisano w uzasadnieniu – wybitne osiągnięcia w pracy artystycznej i dydaktycznej, za działalność na rzecz potrzebujących pomocy”. W 1997 roku, podczas II Festiwalu Gwiazd w Międzyzdrojach, Anna Dymna odcisnęła dłoń na Promenadzie Gwiazd.
Podczas przygotowań do nagrania telewizyjnego programu „Anna Dymna – Spotkajmy się”, fot.: archiwum Fundacji
Od 2003 roku (był to Europejski Rok Osób Niepełnosprawnych), na antenie telewizyjnej „Dwójki”, aktorka prowadzi cykliczny program „Anna Dymna – Spotkajmy się”. Porusza w nim tematy miłości, akceptacji, samotności, szczęścia, wiary i nadziei. Gośćmi audycji – dwukrotnie nominowanej do prestiżowej Nagrody im. Andrzeja Wojciechowskiego przyznawanej za materiały dziennikarskie, które wpływają na życie Polaków – są osoby niepełnosprawne oraz ciężko chore.
Więcej informacji na profilu Anny Dymnej w Wikipedii
http://pl.wikipedia.org/wiki/Anna_Dymna
1„Inna miłość”, z Anną Dymną rozmawia Jan Strzałka, „Tygodnik Powszechny” (27 marca 2005 r.).
2„Warto mimo wszystko”, Anna Dymna, Wojciech Szczawiński, SIW „Znak” 2006.
